Op maat gemaakt leermeestertraject voor Bilfinger (praktijkbegeleider/Mentor)

‘Overdragen van kennis is een vak apart’

Wil je nieuw personeel binden en de kennis van ervaren medewerkers borgen, dan zijn vak- en bedrijfsambassadeurs cruciaal, stelt Jürgen Ferket van Bilfinger. Want voor leerlingen die intern worden opgeleid en na de theorie voor het eerst in de praktijk aan de slag gaan, is niets zo aanstekelijk als een bevlogen en enthousiaste praktijkbegeleider.

“Wij hebben vakspecialisten, daar gooi je een kwartje in en dan krijg je vijf euro terug”, zegt Ferket, HQP Officer van Bilfinger.

Bezieling
“Die mensen kunnen met zo veel bezieling vertellen over hun werk. Het is echt fantastisch om iemand van dik in de 60 met heel veel bevlogenheid, in steenkolenengels, leerlingen enthousiast te zien maken voor het vak en ze handvatten mee te geven die nodig zijn om het werk goed te kunnen doen.”

Maar daarnaast is het als praktijkbegeleider (of ambassadeur) ook belangrijk om je vakkennis op een goede manier over te dragen aan een leerling en daarvoor de benodigde didactische vaardigheden te hebben. “Dat is echt een vak apart. Hoe vertel je iets? Hoe ga je om met non-verbale communicatie? Hoe zie je of iemand iets wel of niet begrijpt? Hoe ga je om met de huidige generatie? Met andere culturen? Met te laat komen? Hoe geef je feedback?”

Moeite met lezen en schrijven
Alleen: hoe leer je dit een enthousiaste vakman, die zelf alles in de praktijk heeft geleerd? En wat als die fantastische vakman moeite heeft met lezen en schrijven en de nieuwe collega die zijn leerling is, al wel een mbo-opleiding heeft afgerond? Hoe zorg je er dan voor dat die vakman over de juiste vaardigheden beschikt om die leerling goed te begeleiden?

Daarvoor bestaan zogeheten ‘leermeestercursussen’. Bilfinger was alleen niet tevreden over het bestaande aanbod bij brede opleidingsinstituten. “In onze ogen is dat in feite niet meer dan een kop koffie drinken en aan het einde krijg je een certificaat. Er wordt wel uitgelegd hoe je gesprekken moet voeren, maar niet hoe je continu iemand in de praktijk kan begeleiden.”

Maatwerk oplossing
Na een aantal interne brainstormsessies benaderde Bilfinger daarom de VOMI Academie voor een op maat gemaakte oplossing. “We hebben goede ervaringen met de VOMI Academie”, zegt Ferket. “Zij staan voor een goed product. Voor goede opleidingen, waarin de juiste snaar wordt geraakt bij mensen in de industrie. Tijdens de gesprekken voelden we dat ze begrepen wat er nodig is om voor dat ambassadeurschap te zorgen.”

Zo is een leermeestertraject voor Bilfinger (en de industrie) ontwikkeld. Inmiddels zijn de eerste vakmensen in de afdelingen steigerbouw opgeleid. Isolatie & painting volgen binnenkort.

Ferket: “Nu we de eerste stappen hebben gezet, zullen we de opleiding blijven verbeteren aan de hand van de ervaringen van de deelnemers en onze organisatie.”

Uit de eerste groep is al waardevolle feedback gekomen, op basis waarvan het leermeestertraject wordt verbeterd. “Praktijkbegeleiders hebben soms een andere – of misschien niet realistische – verwachting van het niveau van de jongeren. ‘Dit zouden ze moeten kunnen’, wordt dan gezegd. Dat werkt niet altijd even motiverend, terwijl het juist de bedoeling is dat leerlingen enthousiast blijven. Maar ook andersom natuurlijk: als iemand de verwachtingen overstijgt, hoe ga je daarmee om? En hoe zorg je ervoor dat de uitdaging blijft? Dat voegen we nu toe. Net als dat cultuur- en generatieverschillen nadrukkelijker aan bod komt.”

Ook aan de ‘vorm’ van de opleiding is na de eerste groep deelnemers een klein beetje gesleuteld. “Er is behoefte aan een terugkomdag om praktijkervaringen te delen”, zegt Ferket. “Dus denken we erover na om elk jaar twee keer een ochtend daarvoor in te ruimen. Zo blijft de ontwikkeling van het leermeestertraject ook voor Bilfinger een reis, waarin we telkens mooie stappen voorwaarts zetten.”